Igboya Akọle: Bawo ni lati ṣe idanimọ ti o dara ati awọn iṣẹ buburu ti o le fi ipa si Orilẹ-ede Yorùbá
Ifasilẹ:
Ni agbaye to gbooro aye yi, o han kedere pe ainu ko ni iye. Eyi gbọdọ jẹ fifi ẹ̀sùn kan ni àkókò yìí nítorí alohun idi tí àgbà n bẹ̀rẹ̀, ọ̀dọ́ n tèlé. Gbogbogbo rè,gbogbo èèyàn ló nílò ti pé kí wọ́n ṣe idanimọ́ rerè fún wọn. Bẹ́ẹ̀ ni àwọn bí ọ̀rọ̀ àrò lára àti ìyànjú ọkàn ṣe máa ń báa wọn lọ́wọ́, tí àwọn kan sì ti máa ń darapọ̀ mọ́ ẹgbẹ́ àwọn tí kò fi ipa àgbà hàn. Ó tí tó àkókò yìí tí gbogbo èèyàn a Yorùbá ló gbọdọ̀ mọ ẹ̀rí tí ń dánilámọ̀ àti tí kò dánilámọ̀ ọ̀rọ̀ àti ìṣe rere àti bubú. Ìyẹn ni èrè tí àpilẹ̀kọ yìí tún ní níran, kíkún, àti kíkọ́kọ́.
Iṣẹ̀dálè tí o dara tí ó le fi ipa si Orilẹ̀-ede Yorùbá:
1. Iṣẹ̀bálò wíwà tọ̀rò:
Ìṣẹ̀dálè tí ó tọ̀rò tí ó le fi ipa tó ga sí Orilẹ̀-ede Yorùbá ni iṣẹ̀dálè wíwà tọ̀rò, ìlànà yìí ni gbogbo ẹ̀dá Yorùbá gbọ́dọ́ tàbí lóye sáájú kí wọ́n tó lè dánilámọ̀ ọ̀rọ̀ àti iṣẹ́ rere àti bubú. Àpẹẹrẹ tó ṣàfihàn èyí jẹ́ pé, ọ̀rọ̀ tí ẹ̀dá kan bá ń sọ, ẹ̀dá yẹn gbọ́dọ̀ fi gbogbo ọ̀rọ̀ àti àfojú rí tí ó fi sọ ọ̀rọ̀ náà hàn, tí àwọn ẹ̀dá míràn tí ó bá gbọ́ ọ̀rọ̀ náà yóò rí ẹ̀dá náà bí ẹ̀dá wíwà tọ̀rò. Ìṣe yìí gbọdọ́ tẹ̀ síwájú látàrí pé, ó kọ́ni bí àti kí àkíyèsí ojú kàkà ojú lédò.
2. Àgbà àti Ọ̀rọ̀ Rere:
Ìṣẹ̀dálè tí ó tọ̀rò gbọdọ́ tẹ̀ síwájú nípa àgbà àti ọ̀rọ̀ rere. Ìṣẹ̀dálè yìí kọ́ni bí a ṣe àgbà, tí ọ̀rọ̀ rere jẹ́ ọ̀kan pàtàkì diẹ̀ nínú àwọn iṣẹ̀ ọ̀wọ́ àgbà tó gbọdọ̀ ṣe àìgbọ̀dọ̀ sáwọ̀. Àgbà tí kò bá gbọ́ ọ̀rọ̀ rere kò lè jẹ́ àgbà gan-an.
3. Ọ̀rọ̀ Rere àti Ìṣe Rere:
Ìtẹ́sí ọ̀rọ̀ rere sí iṣé rere jẹ́ ìwà àti ìṣẹ̀ tí ó tọ̀rò, tí ó mà pa ìwà àgbà mọ́. Ìtẹ́sí ọ̀rọ̀ rere sí iṣe rere ni yóò fúnni ní ọ̀rọ̀ rere àti iṣe rere pàápàá, tó bá jẹ́ pé ẹ̀dá náà kò lágbà, ẹ̀dá náà gbọdọ̀ kọ́ àti mọ̀ ọ̀rọ̀ rere, kí ẹ̀dá náà sì mú ọ̀rọ̀ rere náà sí iṣe, tí yóò sì fi iṣe rere náà hàn kedere ní ayé.
4. Ìṣẹ̀ Ibáàṣẹ̀ Rere:
Ìṣẹ̀ tí ẹ̀dá Yorùbá gbọdọ̀ máa ṣe nígbà gbogbo ni iṣẹ̀ ibáàṣẹ̀ rere. Ibáàṣẹ̀ rere jẹ́ ibáàṣẹ̀ tí ẹ̀dá Yorùbá gbọdọ̀ gba látòdò àgbà, tàbí àwọn tó ti to wájú, ìgbà gbogbo, tí wọ́n bá gbàá láti fi ibáàṣẹ̀ náà sílẹ̀, wọ́n yóò ṣe iṣẹ́ náà nígbà tí wọ́n bá rí ọ̀rọ̀ tí àgbà náà sọ tí ó jẹ́ ọ̀rọ̀ rere. Ó yẹ kí gbogbo èèyàn Yorùbá fọ̀rọ̀ rọ̀gbọ̀ yìí ní ọkàn títí láé.
Ìṣẹ̀ tí kò dára tí ó le fi ipa si Orilẹ̀-ede Yorùbá:
1. Àgbà tí kò fi àgbà hàn:
Ìṣẹ̀ bubú kan tí ó kọ́kó gbọ́dọ̀ jẹ́ ọ̀rọ̀ níbẹ̀ ni ìṣẹ̀ àgbà tí kò fi àgbà hàn ní àgbà, bí àgbà bá gbọdọ̀ jẹ́ onísọ̀rọ̀ àgbà, àgbà náà kò gbọdọ̀ máa sọ ọ̀rọ̀ tí kò yẹ àgbà, àgbà náà kò gbọdọ̀ máa ṣe iṣẹ́ tí kò yẹ àgbà, tí àgbà náà kò gbọdọ̀ máa rí bí gbogbo ohun tí ó ti wáyé láti sáà tí ó ti tó wájú lọ. Ìṣẹ̀ àgbà tí kò fi àgbà hàn ni kìí ṣe ọ̀rọ̀ tí ó dára, tí èyí sì ni ó ń wá bí àwọn ẹ̀dá ọ̀dọ́ máa ń ṣe bíi tí àwọn bá di àgbà.
2. Ìṣẹ̀ Ìbàjẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà:
Ìṣẹ̀ tí ó máa ń bá àgbà jẹ́ nígbà tí àwọn ẹ̀dá tí ó ti to wájú, àgbà tún ń wá ọ̀rọ̀ rere ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ láti mú sí iṣe. Ìṣẹ̀ yìí yóò máa mú kí àwọn ẹ̀dá ọ̀dọ́ ní ọ̀rọ̀ tí wọ́n óò máa sọ sí àgbà pé, tí àgbà bá sọ èyí, kí àgbà náà má sọ̀ ó, tí àgbà bá ṣe èyí, kí àgbà náà má ṣe o.
3. Ìṣẹ̀ Àlámọ̀ àti Ìtànjẹ̀ẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà:
Ìṣẹ̀ náà gbọ́dọ̀ máa dà wọ́n ní àlámọ̀ tí ó ń fi wọ́n hàn sí àgbà, tí wọ́n sì yóò máa tánjẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà nígbà gbogbo tí wọ́n bá gbọ́ nípa rẹ̀. Àlámọ̀ tí àwọn ọ̀dọ́ máa ń fọ́ àgbà, yóò máa ṣe àgbà ni ẹgbẹ́ tàbí ẹ̀yà tí àgbà náà pín sí tí wọ́n nílò, pàápàá jùlọ láti ọ̀dọ̀ àwọn àgbà, kí ọ̀rọ̀ àgbà má bàa ba wọ́n jẹ́.
4. Ìṣẹ̀ Àgbá tí kò fi ẹ̀rí ọ̀rọ̀ àgbà hàn:
Ìṣẹ̀ tí ó máa ń bá àgbà jẹ́ kí wọ́n máa sọ ọ̀rọ̀ rere tí wọn kò fi ẹ̀rí hàn. Àgbà gbọdọ́ fi ẹ̀rí ọ̀rọ̀ tí ó bá sọ hàn, tàbí ọ̀rọ̀ tí ó bá sọ yóò di ọ̀rọ̀ tí kò ní ẹ̀rí tí gbogbo èèyàn lè gbà, tí yóò sì dá gbogbo èèyàn lò.
Ìpínrọ́ ipari:
Ìṣẹ̀dálè tí ó tọ̀rò ní èyí tí ó tọ̀rò, tí ó mà pa àgbà mọ́ ọ̀rọ̀ rere, tí ó sì fi ọ̀rọ̀ rere hàn sí iṣe rere, tí ó sì máa fún èèyàn ní ọ̀rọ̀ rere àti iṣe rere, tí èèyàn náà sì máa pọ̀ ní ọ̀rọ̀ rere àti iṣe rere. Ìṣẹ̀ tí kò dára ní èyí tí àgbà náà kò fi àgbà hàn, tí ó máa ń bá àgbà jẹ́ nígbà tí wọ́n ń sọ ọ̀rọ̀ rere, tí àgbà náà kò fi ẹ̀rí ọ̀rọ̀ rere hàn.
Àwọn ìbéèrè tí a máa ń béèrè:
1. Kí ni o mọ̀ nípa iṣẹ̀dálè tí ó tọ̀rò?
2. Báwo ni ọ̀rọ̀ rere ṣe le jẹ́ àgbà gan-an?
3. Kí ni ibáàṣẹ̀ rere, báwo sì ni a ṣe lè máa gbà ibáàṣẹ̀ rere látòdò àgbà?
4. Kígbẹ́ tí àgbà tí kò fi àgbà hàn máa ń mú wá?
5. Kí ni àlámọ̀ tí àwọn ọ̀dọ́ máa ń fọ́ àgbà, máa ṣe àgbà ni ẹgbẹ́ tí wọ́n nílò?